آزمایش هیدرواستاتیک کپسول آتشنشانی (Hydrostatic test of fire extinguisher) یک فرآیند حیاتی و بسیار حائز اهمیت در عرصه ایمنی است که برای کسب اطمینان از عملکرد صحیح تجهیزات آتش نشانی میباشد. این آزمون برای تست و ارزیابی صحت سلامت ساختار کپسولهای آتش نشانی است که از روش فشار آب برای سنجش میزان مقاومت کپسول آتش نشانی در برابر فشار های وارده استفاده میشود.
از طریق تست هیدرواستاتیک، مطمئن می‌شویم که تمامی اجزای کپسول آتشنشانی (بدنه یا پوشش، سرشاخه یا نازل، واشرها و اتصالات، شیارهای خروجی، مخزن آب، سیستم کنترل جریان و مواد خاموش‌کننده) در شرایط فشار آب به درستی عمل کرده و آمادگی لازم برای مواجهه با حریق را دارند.
در این مقاله، به معرفی و توضیح فرآیند و اهمیت آزمایش هیدرواستاتیک کپسول آتشنشانی خواهیم پرداخت.
مراحل سنجش هیدرواستاتیک
دستورالعمل آزمایش هیدرواستاتیک کپسول آتشنشانی
آزمایش هیدرواستاتیک، باید بر اساس مراحلی که گفته شده است انجام شود تا از ایمنی کپسولهای آتش نشانی یقین داشته باشیم:
- کپسول آتش نشانی را از لحظ ظاهری بررسی کنید تا خرابی در آن وجود ندشته باشد
- کپسول را به دستگاه هیدرواستاتیک، با شلنگ یا لوله وصل کنید.
- منبع آبی که با فشار و دبی مشخص نغذیه شده را به دستگاه هیدرواستاتیک متصل کنید.
- کپسول را به آب نمک آماده شده متصل کنید.
- دستگاه سنجش هیدرواستاتیک، آب نمک را با فشار به کپسول می‌فرستد. این فشار معمولاً بر اساس استانداردهای ملی یا بین‌المللی برای آزمایش هیدرواستاتیک کپسول آتشنشانی مشخص شده است.
- فشار را به آرامی افزایش دهید تا به حد مشخص شده برسد و سپس آن را به مدت یک دقیقه حفظ کنید.
- فشار وارده را با استفاده از مانومتر اندازه‌گیری کنید و مطمئن شوید که کپسول، فشار را حفظ می‌کند.
- حجم فشار را کم کرده و آب را از کپسول تخلیه کنید.
زمان بندی امتحان هیدرواستاتیک برای کپسول آتش نشانی
مدت زمان آزمایش هیدرواستاتیک کپسول آتشنشانی معمولاً به توصیه‌ها و استانداردهای مربوطه وابسته است. این زمان می‌تواند متغیر باشد و بستگی به ابعاد، نوع و استانداردهای تعیین شده برای کپسول داشته باشد که در جدول زیر، میزان فشار و زمان آن را مشاهده می‌کنید:
| نوع کپسول | زمان تست | فشار تست |
|---|---|---|
| کپسول فوم و گاز | هر 1 سال یکبار | 1.5 برابر فشار کارکرد |
| کپسول co2 | هر سال یک بار | 1.7 برابر فشار کارکرد |
| کپسول پودر و گاز | هر 2 سال یکبار | 3 برابر فشار کارکرد |
تست هیدرواستاتیک کپسول آتشنشانی
اهمیت و دلایل سنجش هیدرواستاتیک کپسول آتشنشانی
آزمایش هیدرواستاتیک کپسول آتشنشانی در صنعت آتشنشانی اهمیت فراوانی دارد زیرا این آزمون تضمین می‌کند که کپسول آتشنشانی می‌تواند در شرایط بحرانی آتش‌سوزی به درستی عمل کند و زمانی که بیشترین نیاز را به آن داریم، به بهترین شکل کار کند و به خاطر آنکه در معرض فشارهای متعدد قرار می‌گیرند و قطعات کپسول فرسوده می‌شوند نیز باید به صورت دوره‌ای نیز بررسی شود.
نکات آزمایش‌های هیدرواستاتیک کپسولهای آتشنشانی
1.استفاده از مایع مناسب
اطمینان حاصل کنید که مایعی که برای پر کردن کپسول استفاده میشود، با توجه به استانداردها انتخاب شده باشد.
2.رعایت زمان مشخص
مدت زمانی که فشار در کپسول حفظ میشود، باید مطابق با استاندارد آزمایش هیدرواستاتیک کپسول آتشنشانی باشد و به دقت رعایت شود.
3.بررسی نشتی‌ها و تغییر شکل‌ها
در طول آزمایش، به صورت دقیق نشتی‌ها یا تغییرات شکلی در کپسول باید بررسی شود و در صورت وجود، آزمایش باید متوقف شود.
بررسی ظاهری کپسول آتشنشانی
تفاوت آزمون هیدرواستاتیک در کپسول آتش نشانی و اکسیژن
کپسول آتش نشانی فقط برای حوادث و آتش‌سوزی‌ها استفاده میشود اما کپسول اکسیژن علاوه‌بر اکسیژن رسانی به بیمار در صنایع مختلفی مانند (برشکاری، جوشکاری و صنعت فولاد) استفاده میشود. در تست هیدرواستاتیک کپسول اکسیژن، میزان فشار را بررسی نخواهند کرد بلکه بعد از ببرسی ظاهری، فرآیند اکسیژن رسانی را تحت نظر قرار می‌دهند.
مراکز بررسی کپسول آتشنشانی
در سراسر جهان، بسیاری از مراکز و ایستگاه‌های آتشنشانی وابسته به سازمان‌های مختلف، آزمایش هیدرواستاتیک کپسول آتشنشانی را ارائه می‌دهند. این مراکز معمولاً دارای تجهیزات و تخصص لازم برای انجام تست هیدرواستاتیک بر روی کپسولهای آتش نشانی هستند. برخی از این مراکز به صورت دولتی فعالیت می‌کنند و برخی دیگر ممکن است خصوصی باشند که 3 نوع از این مراکز را نوشته‌ایم:
- ایستگاه‌های آتش نشانی شهر
- شرکت‌های آتشنشانی
- مراکز تخصصی آزمایش کپسول
در هر صورت، مهم‌ترین نکته این است که مراکز ارائه دهنده این خدمات، باید دارای مجوزها، تجهیزات و تخصص مورد نیاز باشند تا آزمایشات به صورت صحیح و دقیق انجام گیرند.
جمع بندی
آزمایش هیدرواستاتیک کپسول آتشنشانی نقش حیاتی در اعتبارسنجی و اطمینان از عملکرد صحیح تجهیزات آتش نشانی ایفا می‌کند. این آزمون، با استفاده از مایع خاص و تحت فشار معین، اجرا میشود تا اطمینان حاصل شود که کپسول قادر به تحمل فشار در شرایط اضطراری است و هیچ نشتی یا تغییر شکل نامطلوبی ندارد. این فرآیند با دقت و بر اساس استانداردها و دستورالعمل‌های تعیین شده انجام می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود که تجهیزات آتش نشانی همواره در آمادگی برای مواجهه با وضعیت‌های اضطراری و حریق قرار دارند.
سوالات متداول
- آیا آزمایش هیدرواستاتیک برای انواع کپسول آتشنشانی قابل انجام میباشد؟
بله، این تست برای تمامی کپسولهای آتشنشانی پیشنهاد میشود.
- آیا آزمایش هیدرواستاتیک کپسول آتشنشانی فقط باید توسط متخصصین انجام شود؟
بله، این تست باید توسط متخصصین صورت بگیرد.
- آیا وجود حباب در تست هیدرواستاتیک باعث اخلال در روند آزمایش میشود؟
بله، زیرا وجود حباب در تست هیدرواستاتیک، میزان درستی آزمایش را کاهش میدهد.