آتشنشانی یکی از حوزه‌های مهم و بحرانی در حفظ امنیت و سلامت عمومی جامعه است. یکی از عوامل اساسی در مدیریت و مبارزه با حریق، استفاده از انواع ایستگاه آتش نشانی با تجهیزات و ابزارهای مناسب می‌باشد. این ایستگاه‌ها نقش اساسی در امدادرسانی به مصدومان، خاموش کردن حریق‌ها و کنترل وضعیت‌های بحرانی دارند. در این مقاله به معرفی انواع ایستگاه آتش نشانی، وظایف و تجهیزات مورد استفاده در هر نوع ایستگاه پرداخته خواهد شد. این اطلاعات به مدیران، آتشنشانان و علاقه‌مندان به امنیت و حفاظت از جان و مال جامعه کمک خواهد کرد تا با شناخت بهتری از این ایستگاه‌ها، بتوانند بهبودهای لازم در سیستم‌های آتشنشانی خود اعمال کنند و در مقابل حوادث حریقی بهتر عمل کنند.
تاریخچه ایستگاه‌های آتش نشانی در ایران و جهان
تاریخچه ایستگاه‌های آتش نشانی
در شهرها و کشورهای بزرگ جهان، برای جلوگیری و مبارزه با آتش از تجهیزات آتش نشانی استفاده میشود. در تاریخچه آتش نشانی جهان، دو مسأله باید مورد توجه قرار گیرد. اول اینکه چه انگیزه‌هایی موجب تشکیل و راه‌اندازی سازمان‌های آتش نشانی شده است؟ دوم اینکه کشورهای صنعتی پیشرفته نسبت به سایر کشورها بیشتر به تشکیلات آتش نشانی توجه دارند. در واقع، سازمان آتش نشانی و خدمات آن برای حفاظت از سرمایه‌های ملی در برابر آتشسوزی و حوادث می‌توانند نقش بسیار مهم و بزرگی را ایفا کنند.
معرفی انواع ایستگاه آتش نشانی
انواع ایستگاه آتش نشانی
سازمان آتشنشانی مسئولیت نظارت یکپارچه بر تمام واحدهای تشکیل شده در سراسر کشور را برعهده دارد و این ایستگاه‌ها طبق قوانین و مقررات سازمان آتشنشانی کشوری، فعالیت می‌کنند. هدف اصلی این سازمان، تامین ایمنی در سطح جامعه است و به این منظور، آموزشهای کاربردی را از طریق رسانه‌های مختلف با مردم به اشتراک می‌گذارد. همچنین، شماره تماس ویژه 125 برای ارتباط با کارشناسان واحد آتشنشانی و اعزام نیروها به محل مورد نظر استفاده میشود. با توجه به گستردگی جغرافیایی و احتمال بروز حوادث در نواحی مختلف کشور، ایستگاه‌های آتشنشانی متعددی تأسیس شده‌اند که نیروهای خبره و آموزش‌دیده با استفاده از تجهیزات ایمن و پوشش مناسب، به اطفا حریق و نجات جان هموطنان می‌پردازند. این ایستگاه‌ها بر اساس منطقه مورد نظر، وظایف نیروها، تجهیزات موجود و تخصص انواع آتشنشانی، به سه دسته کلی ایستگاه‌های حریق، ایستگاه‌های حریق و نجات، و ایستگاه‌های پشتیبانی تقسیم می‌شوند.
ایستگاه حریق یا تک منظوره
این ایستگاه دارای تجهیزات تخصصی و ضروری برای مهار حریق می‌باشد. تمامی تجهیزات پیشرفته مورد نیاز برای اطفای آتش و خودروهای آتشنشانی از جمله خودروهای تانکر آب، پیشرو و پسرو در این ایستگاه موجود است. نیروهای آتش‌نشان مستقر در این ایستگاه در هر ساعت از شبانه‌روز آماده ارائه خدمات و مهار حریق‌ها می‌باشند.
ایستگاه حریق و نجات یا دو منظوره
در این ایستگاه، علاوه بر تجهیزات پیشرفته برای اطفای حریق، تمامی لوازم و ماشین‌آلات مورد نیاز برای نجات جان افراد در شرایط مختلفی از جمله ریزش آوار، سیل، تصادفات، زلزله، سقوط افراد و طوفان نیز موجود است. در واقع، اگرچه محل حادثه فقط با آتشسوزی مواجه نباشد و با حوادث دیگری همراه باشد، نیروهای آتش‌نشان با استفاده از خودروها و تجهیزات موجود در این ایستگاه‌ها مانند جرثقیل، بیل مکانیکی، لودر، بالابر و غیره به محل حادثه اعزام می‌شوند.
ایستگاه پشتیبانی یا سه منظوره
در این ایستگاه، سه نوع عملیات شامل اطفا حریق، امداد و نجات دریایی و امداد و نجات زمینی انجام میشود، که می‌تواند به تامین بسیاری از نیازهای امدادرسانی منطقه کمک کند.
وظایف انواع ایستگاه آتش نشانی
هر ایستگاه آتشنشانی به عنوان یک نیروی امداد و نجات برای جامعه خود وظایف مهمی را بر عهده دارد. در ادامه به این وظایف اشاره می‌کنیم.
- آموزش مهارت‌های مقابله با آتشسوزی در هر شرایط و محیطی
- ارائه آموزشهای نجات و امدادگری برای افراد محاصره شده زیر آوار یا در مواقع اضطراری مختلف
- آموزش راه‌های مقابله با حملات حیوانات وحشی و نحوه پیشگیری از آنها
- ارائه آموزشهای ایمنی و مقابله با حوادث مربوط به مواد شیمیایی خطرناک
- ترویج فرهنگ پیشگیری از آتشسوزی و ارائه راهکارهای مختلف برای کاهش خطرات آتشسوزی
- آموزش نجات و امدادگری در مواقع سقوط در چاه‌های کانال آب، رودخانه، استخر و سایر محیطهای آبی
آشنایی با انواع تجهیزات ایستگاه آتش نشانی
تجهیزات ایستگاه آتش نشانی
در هر ایستگاه آتشنشانی، تجهیزات اساسی و حیاتی برای مقابله با حریق و ارائه خدمات امداد و نجات وجود دارد. این تجهیزات شامل خودروهای آتشنشانی، تجهیزات حفاظتی مانند لباسها و کلاههای آتشنشانی، دستگاههای اطفاء حریق متنوع، ابزارهای نجات و تخلیه، دستگاههای ارتباطی و همچنین تجهیزات پزشکی اورژانس برای امدادرسانی به مصدومان می‌باشد.
کپسول آتش نشانی
کپسول آتش نشانی به عنوان یکی از ابزارهای پرکاربرد و رایج برای مقابله با حریق شناخته میشود. این کپسول به عنوان یک ابزار ساده و بسیار کارآمد در تمامی محیطهای مسکونی، تجاری، صنعتی و حتی در خودروها نصب و در دسترس افراد باید قرار گیرد. از طرفی، آموزشهای اولیه برای آشنایی با کاربرد و روش استفاده از کپسول‌ها یا اسپری‌های آتشنشانی بسیار حیاتی و ضروری است.
لباس کار آتش نشانی
آتشسوزی باعث افزایش شدید دما در محیط میشود و حتی شعله‌های آن می‌توانند به آتشنشانان آسیب بزنند. به همین دلیل، آتشنشانان باید از لباس‌هایی استفاده کنند که در برابر آتش انعطاف‌پذیر، ضدآب، ضدآتش و مقاوم باشند. این لباسها قادرند در برابر شعله‌ها و حرارت محیطی که در آتشسوزی ایجاد میشود، بدن آتشنشانان را حفاظت کنند. لازم به ذکر است که علاوه بر آتش، خطرات دیگری همچون مواد شیمیایی، سطح لیز، گازهای سمی، اشیاء سنگین، سقوط اجسام و … نیز در فعالیت‌های مختلف آتشنشانان وجود دارد. بنابراین، در هر عملیات، لباس آتشنشانان با توجه به نوع فعالیت، تغییر می‌کند.
کلاه ایمنی
یکی از ابزارهای حیاتی که می‌تواند در عملیات‌ها جان آتشنشانان را حفاظت کند، کلاه ایمنی یا کلاه کاسکت است. با استفاده از این کلاه، در صورت برخورد جسم سخت به سر آتش‌نشان، او از آسیب جلوگیری میشود.
دستکش های ایمنی
دست‌ها باید به خوبی محافظت شوند تا در مقابل خطراتی مانند برق‌گرفتگی، سوختگی، پارگی و … محافظت شوند، تا آتش‌نشان بتواند عملیات خود را به‌صورت صحیح و سالم انجام دهد. استفاده از دستکشهای متناسب با نوع عملیات بسیار حیاتی است؛ زیرا دستکشهای مختلفی مانند دستکشهای ضد حرارت، دستکشهای ضد اسید و دستکشهای ضد برش برای مواجهه با خطرات مختلف ساخته می‌شوند. کف دستکشهای ایمنی معمولا از چرم تهیه میشود تا محافظت کافی را ارائه دهد.
کفش ایمنی
در هنگام انجام عملیات، حفاظت از پاها بسیار اهمیت دارد تا از اصابت با اشیاء برنده، برق‌گرفتگی، لغزندگی، سوختن و … جلوگیری شود. یکی از تجهیزات ضروری ایستگاه آتشنشانی کفش‌ها هستند که باید با توجه به نوع عملیات متفاوت انتخاب شوند.
عینک ایمنی
حفاظت از چشم‌ها در حین عملیات یکی از مهم‌ترین اولویت‌های ایمنی محسوب میشود که می‌توان از طریق استفاده از عینکهای ایمنی انجام داد. این عینک‌ها قادرند از برخورد اجسام ریز و درشت با چشم جلوگیری کرده و آسیب رسیدن به آنها را به حداقل برسانند. تولید عینکهای ایمنی بر اساس استانداردهای تجهیزات آتشنشانی انجام میشود.
محافظ گوش
در برخی از عملیات‌ها، استفاده از محافظ گوش ضروری است، به ویژه در عملیات‌های امداد و نجات که ممکن است از دستگاههای برش، جوشکاری و … استفاده شود. بطور کلی، محافظ گوش خلبانی برای این منظور استفاده میشود، اما در صورت نیاز به استفاده از کلاه ایمنی، محافظ‌های گوش باید به کلاه متصل شوند.
خودروهای آتش نشانی یکی از تجهیزات موجود در ایستگاه های آتش نشانی
خودروهای آتش نشانی
برای خاموش کردن آتش و ارائه خدمات امداد و نجات، ایستگاه‌های آتشنشانی از خودروهای مختلفی استفاده می‌کنند که هرکدام ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصر به فردی دارند. این خودروها از جمله تجهیزات حیاتی تیم عملیاتی ایستگاه آتشنشانی محسوب می‌شوند و به صورت جمعی عمل می‌کنند.
ماسک اکسیژن
در برخی از عملیات‌ها، آتشنشانان نیاز به اکسیژن دارند که این مورد با استفاده از یک مخزن اکسیژن ممکن میشود. اکسیژن به وسیله ماسک به آتش‌نشان تامین میشود. ماسک‌ها در دو نوع تمام‌صورت و نیمه‌صورت موجود هستند که از جنس‌های مختلفی مانند پلاستیک، سیلیکون و یا کائوچو تهیه می‌شوند.
دستگاه تنفس هوای فشرده
در بسیاری از موارد، آتشسوزی در مکان‌های بسته و فضاهای محدود اتفاق می‌افتد، بنابراین برای این نوع مواقع از سیستم تنفس هوای فشرده استفاده میشود تا آتشنشانان با مشکلی مواجه نشوند. این وسیله نیز به عنوان یکی از تجهیزات مهم و ضروری ایستگاه آتشنشانی محسوب میشود.
جلیقه
یکی از تجهیزات اساسی در ایستگاه آتشنشانی جلیقه‌های ایمنی هستند که آتشنشانان را در مواقع حیاتی محافظت می‌کنند. این جلیقه‌ها معمولاً دارای نوارهای شبرنگی هستند که با پوشیدن آنها، شهروندان در شب از انجام عملیات در محل مطلع می‌شوند. این جلیقه‌ها به طور معمول در شب استفاده می‌شوند و کلمه “آتش” یا عبارت مشابه روی آنها نوشته میشود.
جعبه ، شیلنگ و هورزریل
جعبه آتشنشانی محلی برای نگهداری تجهیزات اطفا حریق و تجهیزات امداد و نجات است. این جعبه‌ها معمولاً در مکانی نصب می‌شوند که دسترسی به آنها راحت باشد و قابل مشاهده باشند. در این جعبه‌ها، کپسول، جعبه کمک‌های اولیه، شیلنگ و سایر وسایل آتشنشانی نگهداری می‌شوند.
نتیجه گیری
به طور کلی، ایستگاه‌های آتشنشانی در سراسر کشور با هدف تامین ایمنی جامعه تشکیل شده‌اند و وظیفه آنها ارائه خدمات امداد و نجات در مواجهه با حریق و حوادث مختلف است. این ایستگاه‌ها بر اساس نوع وسایل و تجهیزات، به سه دسته اصلی حریق، حریق و نجات، و پشتیبانی تقسیم می‌شوند. هر ایستگاه با توجه به نیاز منطقه مورد نظر، وظایف خاصی را بر عهده دارد. همچنین تجهیزات اصلی این ایستگاه‌ها شامل خودروهای آتشنشانی، کپسول آتش نشانی، لباسهای حفاظتی و سایر تجهیزات مرتبط است که همه به منظور ایمنی و سلامتی آتشنشانان و ارائه خدمات موثرتر در عملیات‌های ایستگاه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
برای دریافت خدمات آتش نشانی ناجی125، که شامل فروش و شارژ کپسول های آتش نشانی میشود با مشاوران ما در ارتباط باشید.
ناجی125
سوالات متداول
ایستگاه آتشنشانی چه وظایفی دارد؟
ایستگاه آتشنشانی وظایف اصلی از جمله مهار حریق، نجات و امداد، آموزشهای ایمنی و پیشگیری از آتشسوزی را بر عهده دارد.
تجهیزات اصلی یک ایستگاه آتشنشانی چه چیزهایی شامل میشود؟
تجهیزات اصلی شامل خودروهای آتشنشانی، لباسها و کلاههای آتشنشانی، دستگاههای اطفاء حریق، تجهیزات نجات و تخلیه، دستگاههای ارتباطی و تجهیزات پزشکی اورژانس است.
کپسول آتشنشانی برای چه استفادهای میشود؟
کپسول آتشنشانی به عنوان ابزاری ساده و کارآمد برای مقابله با حریق در محیطهای مختلف مسکونی، تجاری، صنعتی و حتی خودروها استفاده میشود.
تجهیزات حفاظتی آتشنشانان چیست؟
تجهیزات حفاظتی آتشنشانان شامل لباسهای ضدآتش و ضدآب، کلاههای آتشنشانی، دستکشهای ایمنی، کفشهای ایمنی، و عینکهای ایمنی است.