شستی اعلام حریق یک دستگاه ایمنی است که در سیستمهای اعلام حریق به کار میرود. این شستیها معمولاً در مکانهای عمومی مانند ساختمانهای اداری، مدارس، بیمارستانها و مراکز خرید نصب میشوند و به افراد امکان میدهند در صورت مشاهده آتش یا دود، به سرعت هشدار دهند. انواع شستی اعلام حریق معمولاً شامل یک دکمه یا کلید است که با فشار دادن آن، سیستم اعلام حریق فعال میشود و به مرکز کنترل یا سایر دستگاههای هشداردهنده سیگنال میفرستد. این عمل باعث میشود آژیرها به صدا درآیند و افراد حاضر در ساختمان از وقوع آتش سوزی آگاه شوند و اقدامات لازم برای تخلیه یا مقابله با آتش را انجام دهند.
انواع شستی اعلام حریق
در بازار انواع شستی اعلام حریق در مدل های مختلف وجود دارند که بر اساس نوع کاربرد، طراحی، و تکنولوژی مورد استفاده در آنها تفاوت دارند. در اینجا به برخی از متداولترین انواع شستی اعلام حریق اشاره میکنیم:
شستی دستی استاندارد
این نوع شستی اعلام حریق اغلب در ساختمانها و مکانهای عمومی دیده میشود. برای فعال کردن آنها باید یک دکمه فشار داده شود یا یک کلید کشیده شود.
شستیهای شکستنی
این نوع شستیها دارای یک پنل شیشهای یا پلاستیکی هستند که باید برای دسترسی به دکمه هشدار شکسته شوند. این کار مانع از فعالسازی تصادفی میشود.
شستیهای ضد آب
برای استفاده در محیطهای بیرونی یا مکانهایی که در معرض رطوبت هستند، شستیهای ضد آب طراحی شدهاند. این شستی اعلام حریق معمولاً دارای پوششهای محافظ است.
شستیهای ضد انفجار
در محیطهای صنعتی یا جایی که خطر انفجار وجود دارد، از شستیهای ضد انفجار استفاده میشود که طراحی آنها برای جلوگیری از ایجاد جرقه و انفجار در شرایط خاص است.
شستیهای آدرسپذیر
این شستی اعلام حریق در سیستمهای اعلام حریق پیشرفته استفاده میشوند و میتوانند اطلاعات دقیق مکانی را به سیستم اعلام حریق بفرستند.
شستیهای بیسیم
این شستیها برای مکانهایی که نصب کابلکشی دشوار است یا برای ارتقاء سیستمهای موجود بدون نیاز به کابلکشی جدید مناسب هستند.
نحوه نصب شستی اعلام حریق
نصب شستی اعلام حریق یکی از مراحل مهم در راهاندازی یک سیستم اعلام حریق برای اطلاع رسانی به مرکز کنترل آتش نشانی است. در اینجا به طور خلاصه مراحل نصب شستی آتش نشانی را توضیح میدهم:
- شستیها باید در مکانهای قابل دسترسی و مشخص، مثل راهروها و پلهها با ارتفاع مناسب نصب شوند؛ (معمولاً حدود 1.2 تا 1.5 متر از سطح زمین ارتفاع داشته باشد).
- قبل از نصب شستی، باید تمام مواد و ابزارهای لازم مانند پیچ، پیچگوشتی، دریل و مته آماده شود. همچنین، برای نصب شستیهای برقی، خاموش کردن منبع تغذیه برق ضروری است.
- ابتدا باید پایه یا قاب شستی را در محل مورد نظر با استفاده از پیچ و رولپلاک نصب کنید.
- برای شستیهایی که به سیستم برقی متصل هستند، باید کابلها را به درستی و طبق دستورالعملهای فنی متصل کرد. این کار باید توسط فردی مجرب یا یک الکتریکی حرفهای انجام شود.
- پس از اتمام کابلکشی و اتصالات برقی، شستی باید بر روی پایه یا قاب خود نصب شود.
- بعد از نصب شستی، باید سیستم را تست کنید تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.
- نصب تابلوهای راهنما برای نشان دادن محل شستیها و آموزش کاربران ساختمان در مورد نحوه استفاده از آنها نیز مهم است.
محل نصب شستی اعلام حریق
محل نصب شستی اعلام حریق بسیار مهم است تا در مواقع اضطراری به راحتی قابل دسترسی باشد و شستیها باید در مکانهایی قرار گیرند که به راحتی قابل مشاهده و دسترسی باشند. نباید پشت موانع یا در مکانهای پنهان نصب شوند و بهتر است شستیها در نزدیکی خروجهای اضطراری، در امتداد راهروهای اصلی و در نزدیکی پلهها نصب شوند تا در هنگام فرار از ساختمان به راحتی قابل استفاده باشند. ارتفاع نصب شستیها معمولاً بین 1.2 تا 1.5 متر از سطح زمین است تا برای افراد بزرگسال و کودکان قابل دسترسی باشد.
در ساختمانهای بزرگ، باید فاصله مناسبی بین شستیها رعایت شود تا از هر نقطهای از ساختمان بتوان به یک شستی دسترسی داشت. شستیها باید در مکانهایی که احتمال حضور و تردد افراد زیاد است مانند لابیها، سالنهای انتظار، رستورانها و کافههای داخل ساختمان نصب شوند. هنگام انتخاب محل نصب شستیهای اعلام حریق، باید مطمئن شوید که استانداردهای ایمنی و آتشنشانی رعایت میشوند زیرا شستیها نباید در مکانهایی که خطر آتشسوزی بالاست یا در معرض مواد خطرناک هستند، نصب شوند.
ارتفاع نصب شستی اعلام حریق
ارتفاع نصب شستیهای اعلام حریق برای اطمینان از دسترسی آسان و کاربردی بودن آنها در مواقع اضطراری بسیار مهم است. استانداردهای تعیین شده برای ارتفاع نصب این دستگاهها ممکن است بسته به قوانین محلی و ملی متفاوت باشد. ارتفاع استاندارد برای نصب شستیهای اعلام حریق بین 1.2 تا 1.5 متر از سطح زمین است. این ارتفاع به افراد امکان میدهد تا به راحتی و بدون نیاز به بلند شدن یا خم شدن، شستی را فعال کنند.
هنگام تعیین ارتفاع نصب، باید به افرادی که ممکن است از شستی اعلام حریق استفاده کنند نیز توجه کرد. این شامل کودکان، بزرگسالان و افرادی با محدودیتهای جسمی میشود. همیشه توصیه میشود که قبل از نصب شستیها، قوانین و مقررات محلی و ملی مرتبط با ایمنی و آتشنشانی را بررسی کنید تا از رعایت تمامی استانداردهای لازم اطمینان حاصل شود. این استانداردها تضمین میکنند که شستیهای اعلام حریق در مواقع ضروری به راحتی قابل دسترسی باشند و به سرعت بتوانند در جلوگیری از گسترش آتشسوزی موثر باشند.
ریست شستی اعلام حریق
ریست کردن انواع شستی اعلام حریق بعد از فعالسازی یا هنگام آزمایش سیستم ضروری است. نحوه ریست کردن شستی ممکن است بسته به نوع و مدل آن متفاوت باشد. با این حال، در اینجا به روش عمومی ریست کردن یک شستی آتش نشانی اشاره میکنم:
- قبل از شروع، باید سیستم اعلام حریق را خاموش کنید تا از فعالسازی خطا جلوگیری شود.
- در برخی مدلها، برای ریست کردن شستی باید پنل یا پوششی را باز کنید. این ممکن است نیاز به استفاده از یک کلید خاص یا ابزار داشته باشد.
- این مرحله ممکن است شامل فشار دادن یا بازگرداندن دکمه، کشیدن یا چرخاندن یک کلید، یا تنظیم مجدد سایر مکانیزمهای فعالسازی باشد.
- پس از ریست کردن شستی، باید هرگونه پنل یا پوششی که برای دسترسی به مکانیزم ریست باز کردهاید را دوباره ببندید.
- پس از اتمام ریست شستی، سیستم اعلام حریق را دوباره روشن کنید.
- بعد از ریست کردن شستی و روشن کردن دوباره سیستم، مهم است که یک تست سریع انجام دهید تا اطمینان حاصل کنید که شستی و سیستم اعلام حریق به درستی کار میکنند.
لازم به ذکر است که همیشه دستورالعملهای خاص تولیدکننده را برای ریست کردن دقیق شستیهای اعلام حریق دنبال کنید، زیرا ممکن است بسته به نوع و مدل شستی، تفاوتهایی وجود داشته باشد.
جمع بندی
با توجه به مطالبی که در مورد شستی اعلام حریق گفته شد، میتوان نتیجه گرفت که این دستگاهها نقش کلیدی در تأمین ایمنی افراد و ساختمانها در برابر آتشسوزی دارند. انواع مختلفی از شستیهای اعلام حریق وجود دارد، از جمله شستیهای دستی استاندارد، شستیهای شکستنی، ضد آب، ضد انفجار، آدرسپذیر، و بیسیم، که هرکدام برای استفاده در شرایط خاص طراحی شدهاند. انتخاب محل نصب شستیها بسیار مهم است و باید در مکانهای قابل دسترس، نزدیک به خروجهای اضطراری و در ارتفاع مناسبی بین 1.2 تا 1.5 متر از سطح زمین نصب شوند. همچنین، ریست کردن شستیهای اعلام حریق پس از فعالسازی یا آزمایش آنها یک مرحله ضروری است که باید با دقت انجام شود.
در نهایت، شستیهای اعلام حریق باید مطابق با استانداردهای ایمنی و مقررات محلی و ملی نصب و نگهداری شوند. در محیطهای پرخطر مانند مناطق صنعتی که خطر انفجار وجود دارد، استفاده از شستیهای ضد انفجار با استانداردهای خاص امری ضروری است. در هر مرحله، توصیه میشود که از مشاوره و خدمات فنی تخصصی برای اطمینان از ایمنی و کارایی سیستم استفاده شود.
سد حریق ناجی
سوالات متداول
- چه نوع شستی اعلام حریق برای ساختمان من مناسب است؟
انتخاب نوع شستی بستگی به محیط و نیازهای خاص ساختمان دارد. برای مکانهای عمومی و اداری، شستیهای دستی استاندارد معمولاً کافی هستند. در محیطهای صنعتی یا جایی که خطر انفجار وجود دارد، شستیهای ضد انفجار توصیه میشوند.
- در چه فاصلههایی باید شستیهای اعلام حریق نصب شوند؟
فاصله بین شستیها بستگی به قوانین محلی و نوع ساختمان دارد. به طور کلی، باید به گونهای باشند که از هر نقطهای از ساختمان بتوان به راحتی به یک شستی دسترسی داشت.
- در صورت فعالسازی تصادفی یک شستی اعلام حریق چه اقدامی باید انجام دهم؟
در صورت فعالسازی تصادفی، باید فوراً به مرکز کنترل سیستم اعلام حریق یا مسئولان خدمات آتش نشانی اطلاع دهید و دستورالعملهای آنها را دنبال کنید. سپس، شستی باید ریست شود تا سیستم به حالت عادی برگردد.
- چگونه میتوان از شستیهای اعلام حریق در محیطهای با خطر بالا مانند محیطهای قابل انفجار استفاده کرد؟
در چنین محیطهایی، باید از شستیهای اعلام حریق ضد انفجار استفاده شود که مطابق با استانداردهای خاص طراحی و ساخته شدهاند تا از تولید جرقه و افزایش خطر انفجار جلوگیری کنند.