یکی از بدترین اتفاق هایی که می تواند برای یک محیط یا شخصی بیفتد، آتش سوزی است. آتش یک عامل تهدید کننده و خطرناک است که باید در هنگام وقوع در سریع ترین زمان، نوع کلاس آن تشخیص داده شود تا بتوان بهترین راه حل را برای خاموش کردن یا سرکوب کردن آتش پیدا کرد. انواع آتش سوزی به چند کلاس مختلف تقسیم بندی شده و شدت آتش سوزی در انواع کلاس آتش متفاوت بوده و هر کدام از انواع کلاس آتش سوزی، راه حل مخصوص به خود را برای سرکوب کردن ایمن آتش سوزی دارند.
مهار آتش توسط آتش نشان ها همراه با تجهیزات آتش نشانی
معرفی انواع آتش سوزی
انواع آتش به پنج طبقه تقسیم بندی شده اند که در هر طبقه، نوع آتش سوزی بر اساس موادی که باعث حریق و آتش سوزی شده اند، متفاوت است. کلاس های مختلف آتش سوزی، خطرات مختلفی دارند و در صورتی که از کپسول و مواد نادرست برای سرکوب کردن آتش سوزی استفاده کنید، آتش سوزی تشدید می شود؛ بنابراین با انواع مختلف کلاس آتش باید به گونه ای مناسب و متفاوت رفتار کنید. با وارد شدن به صفحه قیمت کپسول آتش نشانی بیشتر در مورد این کپسول بدانید.
آتش‌سوزی کلاس A
مواد جامد و خشک مانند: کاغذ، چوب، برخی پلاستیک ها و پارچه، جزو طبقه کلاس A هستند. رایج ترین کلاس انواع آتش سوزی، کلاس A است و زمانی که مواد خشک و قابل احتراق مانند: چوب، کاغذ، زباله، پلاستیک یا پارچه آتش بگیرند، آتش سوزی کلاس A اتفاق می افتد و این اتفاق ناگوار می تواند در صنایع همه جانبه بیشتر باشد.
بنابراین به کلاس آتش سوزی A، آتش سوزی معمولی گفته می شود و بهتر است در برابر این نوع آتش سوزی ها حفاظ کافی داشتـه باشید تا از وقوع آن جلوگیری شود. البته نباید آتش سوزی کلاس A یا معمولی را جزو آتش سوزی های کم خطر دانست.
مثلث آتش برای انواع آتش سوزی
چرا که اگر مواد قابل احتراق، زیاد باشد، احتمال گسترش و تشدید آتش وجود دارد. در هنگام وقوع این کلاس از آتش سوزی باید برای سرکوب کردن و خاموش کردن آتش از مونو آمونیوم فسفات یا آب استفاده کنید. با وارد شدن به صفحه قیمت شارژ کپسول آتش نشانی در مورد این فرایند بیشتر بدانید.
آتش سوزی نوع b
کلاس B از انواع آتش سوزی شامل مواد اشتعال زا مانند: گاز و مایعات، شامل: الکل، بنزین، گریس و اتر است. گاز یک ماده بسیار پر خطر است و کار کردن با آن بسیار نگران کننده می باشد؛ چرا که انواع گاز، قابل اشتعال و انفجار هستند و احتمال احتراق و انفجار را افزایش می دهند؛ بنابراین کسانی که در این حیطه فعالیت می کنند، باید صلاحیت انجام این کار را داشته باشند. بررسی خرید کپسول آتش نشانی پودر و گاز برای در یافت اطاعات بیشتر به صفحه مربوطه بروید.
موادی که باعث ایجاد آتش سوزی کلاس B می شوند، شامل فرآورده های نفتی مانند: بنزین، نفت سفید، رنگ و حتی خود نفت است. البته از دیگر علت های ایجاد آتش سوزی کلاس B گاز های قابل اشتعال مانند: بوتان و پروپان هستند و در صورت رخ دادن این نوع آتش سوزی باید از تجهیزات اطفای حریق CO2 یا فوم به منظور حذف اکسیژن و خفه کردن آن برای مقابله با آتش استفاده کنید.
آتش سوزی نوع E
کلاس E شامل خراب شدن وسایل الکترونیکی مانند: تجهیزات و لوازم خانگی و الکترونیکی یا مشکل در سیم کشی ساختمان است.
در تاسیساتی که تجهیزات الکتریکی کاربرد گسترده و زیادی دارند، امکان وقوع آتش سوزی کلاس E زیاد است. البته این نوع آتش سوزی فقط در صنایعی که از تاسیسات الکتریکی به صورت گسترده استفاده می کنند، اتفاق نمی افتد.
بلکه می تواند طیف گسترده ای از کارخانه و کارگاه ها را در بر بگیرد؛ بنابراین داشتن تدابیر امنیتی در این نوع تاسیسات، اهمیت بسیار زیادی دارد. همچنین در محل هایی که ابزار برقی برای پخت و پز و ساخت و ساز استفاده می شود نیز امکان ایجاد جرقه و آتش سوزی کلاس E وجود دارد. امکان وقوع آتش سوزی کلاس E در ساختمان های قدیمی که سیم کشی آن ها فرسوده شده، بسیار زیاد و نگران کننـده است.
حدول طبقه بندی انواع حریق طبق استاندارد های اروپا
آتش سوزی کلاس D
کلاس D شامل انواع فلزات مانندک زیرکونیوم، سدیم، منیزیم و تیتانیوم است. آتش سوزی کلاس D در مقایسه با سایر کلاس های دیگر، رایج نبوده، اما توجه به آن از الزامات است. فلزات مربوطه بیشتر در آزمایشگاه ها قابل استفاده هستند.
بنابراین، احتمال وقوع انواع آتش سوزی در آزمایشگاه ها بسیار زیاد است. در زمان وقوع آن باید از پودر های خشک برای خفه کردن شعله های آتش استفاده کرد تا در حد امکان بتوان از آسیب رسیدن به افراد و اموال جلوگیری کرد.
همچنین به هیچ عنوان از آب برای خاموش کردن این نوع از آتش سوزی استفاده نکنید؛ چرا که این اقدام، زنگ خطری برای تشدید آتش و گسترش آن است.
آتش سوزی کلاس K
آتش سوزی کلاس K تشابه زیادی با آتش سوزی کلاس B دارد، اما نباید این دو نوع آتش سوزی را با یک دیگر اشتباه بگیرید. آتش سوزی کلاس K بیشتر در صنایع غذایی و صنعت رستوران سازی اتفاق می افتد و بیشتر ناشی از مواد قابل اشتعال مانند: چربی و روغن های گیاهی و حیوانی است. مدیریت این نوع از انواع آتش سوزی ، بسیار دشوار و سخت است؛ چرا که روغن ها قابل احتراق هستند و می توانند آتش را سریعا پخش کنند.
بنابراین، آتش سوزی کلاس K در مقایسه با سایر کلاس های دیگر خطرات بسیاری دارد. در زمان وقوع این نوع آتش سوزی به هیچ عنوان از آب برای خفه کردن آتش استفاده نکنید؛ چرا که آب می تواند وضعیت آتش سوزی را از آنچه که هست، بدتر و بدتر کند و باید از کپسول های آتش نشانی استفاده کرد.
آتش سوزی کلاس F
کلاس F نیز دسته بندی جدید گروه آتش سوزی است و زمانی رخ می دهد که روغن های قابل اشتعال مانند: چربی بر روی آتش بریزد و بیشتر در آشپزخانه های تجاری و دستگاه های سرخ کن رخ می دهند.
خاموش کردن این از انواع آتش سوزی، بسیار سخت و دشوار است؛ همچنین باید برای خاموش کردن این نوع آتش سوزی از پتوی آتش نشانی یا ماده شیمیایی مرطوب استفـاده کرد.
اتش سوزی نوع c
آتش‌سوزی نوع C به حریق‌هایی اشاره دارد که در اثر سوختن گازهای قابل اشتعال مانند پروپان، بوتان، متان، و گازهای مشابه به وقوع می‌پیوندند. این نوع حریق‌ها بسیار خطرناک‌اند و می‌توانند منجر به انفجارهای بزرگ و آسیب جدی شوند. آتش‌سوزی‌های کلاس C معمولاً در مکان‌هایی اتفاق می‌افتند که گازهای قابل اشتعال به کار می‌روند یا ذخیره می‌شوند، مانند برخی کارخانه‌ها، تأسیسات صنعتی، یا تأسیسات خانگی با کپسول‌های گاز.
انواع خاموش کننده ها
خاموش‌کننده‌های آتش برای مقابله با انواع مختلف حریق طراحی شده‌اند و هرکدام بر اساس نوع مواد خاموش‌کننده و کاربردشان، برای آتش‌سوزی‌های خاصی مناسب هستند. برخی از انواع خاموش‌کننده ها شامل مدل‌های حاوی آب، فوم، پودر خشک، و گاز کربنیک (CO2) هستند که هر یک با استفاده از مکانیزم‌های مختلفی مانند قطع اکسیژن یا خنک‌سازی به خاموش کردن آتش کمک می‌کنند. خاموش‌کننده‌های آب و فوم برای حریق‌های ناشی از مواد قابل‌احتراق مانند کاغذ و چوب مناسب‌اند، درحالی‌که پودر خشک و CO2 به‌ویژه برای آتش‌سوزی‌های الکتریکی و مایعات اشتعال‌زا کاربرد دارند.
این خاموش‌کننده‌ها باید متناسب با نوع آتش و شرایط محیطی انتخاب شوند تا بتوانند به‌سرعت و به‌طور مؤثر عمل کنند. استفاده از هر کدام نیز به آگاهی و آموزش‌های ایمنی نیاز دارد تا در لحظات اولیه حریق به‌درستی مورد استفاده قرار گیرند و خسارات مالی و جانی را کاهش دهند
جمع بندی
آتش سوزی یک اتفاق ویرانگر و خطرناک است که می تواند باعث آسیب های مالی و جانی شود. با درک کردن کلاس های مختلف انواع آتش سوزی می توانید در تاسیسات، بزرگترین خطرات آتش سوزی را تعیین کنید. در مواقع آتش سوزی بتوانید بهترین آماده سازی را داشتـه باشید. تا حد ممکن از خطرات آتش سوزی جلوگیری کنید.
سد حریق ناجی
سوالات متداول
- چگونه میتوانیم آتش سوزی را خاموش کنیم؟
برای خاموش کردن آتش سوزی، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
استفاده از آب: استفاده از آب برای سرکوب آتش سوزی در آتش سوزیهای جامد و مایع معمولی استفاده میشود. آب باعث خنثی کردن حرارت و کاهش دما میشود و اکسیژن را از آتش سوزی میگیرد.
استفاده از آتشنشانی: در آتش سوزیهای بزرگتر یا پیچیدهتر، ممکن است نیاز به کمک آتشنشانی باشد. آتشنشانان مجهز به وسایل و تجهیزات مناسب برای سرکوب آتش سوزی هستند.
استفاده از آتشنشانی خشک: برخی آتش سوزیها نمیتوانند با آب خاموش شوند. در این موارد، میتوان از آتشنشانی خشک مانند آتشنشانی پودری یا آتشنشانی کربن دیاکسید استفاده کرد.
- چه وقتی باید از محل آتش سوزی خارج شویم؟
در صورت وقوع آتش سوزی، باید به سرعت اقدام به ترک محل کنید در صورتی که شما یا دیگران در امان نیستند، بلافاصله به خط تلفن اضطراری برسید و آتش نشان‌ها را خبر کنید. عوامل خارج از محل حریق باید همچنین در نظر داشته باشند که هیچگاه تلاش برای مقابله با آتش سوزی بیش از حد قابل قبول و معقول نیست و سلامت خود را در خطر نیندازند.